Szansa rozwoju nowych modeli biznesowych dla branży spotkań

Według założeń przyjętych przez autorów uzasadnienie do projektu ustawy o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego, uchwalenie ustawy będzie miało wpływ na przedsiębiorstwa należące do sektora kultury i kreatywnego (szacowane na liczbę ok. 173 tys.), poprzez umożliwienie rozwijania i tworzenia nowych modeli biznesowych w oparciu o informację sektora publicznego.
Ustawa o ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego została uchwalona 25 lutego 2016 r., zaś opublikowana w dniu 15 marca 2016 r. (Dz.U. z 2016 r., poz. 352) i wchodzi w życie po upływie trzech miesięcy.
Ustawa ta w pierwszej kolejności porządkuje już funkcjonujące przepisy, przenosząc je z ustawy o dostępie do informacji publicznej do nowego aktu, co powinno przełożyć się na łatwiejsze ich stosowanie. Dodatkowo, poszerza zakres zarówno podmiotów zobowiązanych do jej stosowania, jak również przedmiotowy katalog informacji udostępnianych w celu ponownego wykorzystania, tj. o będące w posiadaniu bibliotek (w tym naukowych), muzeów i archiwów państwowych. Oznacza to, że zasoby dziedzictwa kulturowego będące w posiadaniu tych instytucji, takie jak wizerunki muzealiów, reprodukcje materiałów archiwalnych czy reprodukcje materiałów bibliotecznych będą mogły być ponownie wykorzystywane do celów komercyjnych i niekomercyjnych.
Niestety, zgodnie z uzasadnieniem do projektu przedmiotowej ustawy, dopiero w ciągu sześciu miesięcy po jej ogłoszeniu planowane jest zlecenie przez Ministerstwo Cyfryzacji opracowanie podręcznika na temat ponownego wykorzystywania dla instytucji kultury (bibliotek, archiwów i muzeów), które dotychczas nie udostępniały swoich zasobów na cele ponownego wykorzystywania, co opóźni pozytywne oddziaływanie ustawy w praktyce.
Nowa ustawa wprowadza pojęcie „informacji sektora publicznego” i „ponownego wykorzystywania” informacji sektora publicznego, zgodnie z którymi:.
- przez ponowne wykorzystywanie należy rozumieć wykorzystywanie przez osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej informacji sektora publicznego w celach komercyjnych lub niekomercyjnych, innych niż pierwotny publiczny cel, dla których zostały wytworzone;
- natomiast informacja sektora publicznego oznacza jakąkolwiek treść lub jej część niezależnie od sposobu utrwalenia (w postaci papierowej, elektronicznej, dźwiękowej, wizualnej lub audiowizualnej) będącą w posiadaniu podmiotów, które udostępniają lub przekazują w celu ponownego wykorzystywania.
Ustawa implementuje do polskiego porządku prawnego dyrektywę 2013/37/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2013 r., zmieniającej dyrektywę 2003/98/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 listopada 2003 r. w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dz. Urz. UE L 175/1).
Sama zaś dyrektywa 2013/37/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 czerwca 2013 r. stanowi wykonanie celów, o których mowa w Komunikacie (2011) 882 Otwarte dane – siła napędowa innowacji, wzrostu gospodarczego oraz przejrzystego zarządzania (jeden z trzech dokumentów opublikowanych przez Komisję Europejską w ramach pakietu Open Data Package, który zakłada lepsze wykorzystanie potencjału informacji sektora publicznego dla wzrostu konkurencyjności i innowacyjności gospodarki europejskiej).
U podstaw zmian legislacyjnych zachodzących na obszarze UE i w konsekwencji również w Polsce, leży stwierdzenie, że podmioty publiczne wytwarzają, gromadzą lub przechowują ogromną ilość informacji i treści, poczynając od danych statystycznych, gospodarczych lub środowiskowych, poprzez materiały archiwalne, po zdigitalizowane księgozbiory lub kolekcje dzieł sztuki. Przyjmuje się więc, że w dobie rewolucji cyfrowej nie można nie doceniać tego źródła dla innowacyjnych produktów lub usług wykorzystujących takie zasoby.
Podstawową zasadą uwzględnioną w nowej ustawie jest więc to, że wszystkie dokumenty udostępniane przez organy sektora publicznego mogą być ponownie wykorzystywane do dowolnych celów, to jest zarówno komercyjnych jak i niekomercyjnych chyba, że są one zabezpieczone prawami własności intelektualnej osób trzecich.
Czy informacja sektora publicznego będzie ważnym materiałem wyjściowym dla produktów i usług związanych z zasobami cyfrowymi i przełoży się na rozwoju nowych modeli biznesowych również w branży spotkań, niedługo sami się o tym przekonamy. Będzie to jednak w dużej mierze zależne od przygotowania samych instytucji sektora publicznego zobowiązanych do stosowania nowych przepisów. Pozytywnym zjawiskiem są coraz częściej pojawiające się zapytania ofertowe, uwzględniające ten obszar zagadnień.
Autor: r. pr. Grzegorz Choromański, g.choromanski@kancelariachoromanski.pl, www.kancelariachoromanski.pl
Grzegorz Choromański, radca prawny: jest absolwentem Wydziału Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego. Przez pięć lat (1995-2000) był prezesem zarządu spółki akcyjnej z branży usług finansowych. W okresie 2003-2007 zarządzał kilkunastoma zespołami projektowymi przygotowującymi studia wykonalności projektów inwestycyjnych, o łącznej, planowanej wartości kilkudziesięciu milionów złotych. Od 2011 r. związany z branżą spotkań. Aktywny członek rady dyrektorów stowarzyszenia SITE Poland.